Γνωρίστε την ιστορία
του Αμαράντου
Ο Αμάραντος είναι ένα μικρό χωριό μέσα στα βουνά της Καρδίτσας, με ήσυχους δρόμους και εικόνες που θυμίζουν άλλες εποχές. Πίσω από την ομορφιά του κρύβονται ιστορίες ανθρώπων, στιγμές που άφησαν το σημάδι τους και πράξεις που αξίζει να θυμόμαστε. Ελάτε να γνωρίσετε το παρελθόν του τόπου μας, μέσα από όσα έγιναν, αλλά και μέσα από όσα κράτησαν οι άνθρωποί του με περηφάνια.
Η παλιά ονομασία και διοικητική πορεία
Ο Αμάραντος, μέχρι το 1957, ήταν γνωστός με το όνομα Μαστρογιάννης. Η κοινότητα Μαστρογιάννη συστάθηκε επισήμως το 1912 και σήμερα ανήκει διοικητικά στο Δήμο Καρδίτσας, στην τοπική ενότητα Ιτάμου. Ο σημερινός του πληθυσμός (καταγραφή 2011) είναι μόλις 88 μόνιμοι κάτοικοι, αν και κατά τη δεκαετία του 1990 ξεπερνούσε τους 300.
Αμφιθεατρική τοποθεσία και φυσικό τοπίο
Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 720‑750 μ. στην ορεινή περιοχή των Αγράφων, περίπου 24–25 χλμ. νοτιοδυτικά της Καρδίτσας. Η διαδρομή προς τα πάνω χαρακτηρίζεται από πυκνά δάση με καστανιές και έλατα, που “αιχμαλωτίζουν τον επισκέπτη με την πρώτη ματιά”.
Τα παραδοσιακά πλακόστρωτα σοκάκια, τα κόκκινα κεραμίδια, το καθαρό αισθητικά περιβάλλον, η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και η πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο αποτελούν σημεία αναφοράς.
Το “θαύμα” κατά τη γερμανική κατοχή
Από το φθινόπωρο του 1943 έως το καλοκαίρι του 1944, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το χωριό φιλοξένησε τουλάχιστον 82 Εβραίους (62 από την Καρδίτσα και άλλους από Βόλο, Τρίκαλα, Θεσσαλονίκη). Οι κάτοικοι τους προστάτευσαν, με τη βοήθεια της Εθνικής Αντίστασης και πλαστών ταυτοτήτων, σώζοντάς τους από τα στρατόπεδα εξόντωσης.
Το γεγονός αυτό αναγνωρίστηκε ως μια μοναδική πράξη αλληλεγγύης στην ηπειρωτική Ελλάδα, που θεωρείται ισοδύναμη της γνωστής πράξης αλληλεγγύης «Θαύμα της Ζακύνθου». Το 2017, με πρωτοβουλία του διασωθέντος Επιζώντα Βίκτωρα Βενουζίου και τη χορηγία του, ανεγέρθηκε στην κεντρική πλατεία ένα Μνημείο Αιώνιας Ευγνωμοσύνης και Αναγνώρισης. Το μνημείο τιμά τόσο τους Εβραίους που έζησαν, όσο και τους κατοίκους που έπραξαν με αυταπάρνηση. Από τις προφορικές μαρτυρίες (π.χ. Θάλεια Χόντζια, μαρτυρία στο Ίδρυμα Ιστορίας), αναδεικνύονται ειλικρινείς σχέσεις: “όλοι τους αγκαλιάσαμε σαν δικούς μας ανθρώπους” και οι αντάρτες που δραστηριοποιούνταν στην περιοχή συνέδραμαν έμπρακτα, εξασφαλίζοντας την ασφάλεια όσων έμεναν στο χωριό.